Nurettin Peker - Kastamonu Havalisi - Giriş Bölümü

ÖN SÖZ 

Tarihten ibret almadığımız içün o bizden intikamını almış ve milletimizi İstiklâl savaşı gibi eşsiz bir boğuşmaya ve yeniden bir tarih yazmağa mecbur etmiştir.

İstiklâl savaşında kuvvetli ve zaif taraflarımız olmuştur, îmân ve zaferlerle dolu kuvvetli taraflarımızı övünerek gençliğe anlatır parlak örnekler verirken eksik ve yanlışlarla dolu zayıf taraflarımızı da üzülerek gençliğe bildirmek suretiyle ibret dersi vermeği milli bir borç bildim.

Bunun içün kurtuluş savaşımızın yarin topluca bir tarihi yazılırken ona faydası olur düşüncesiyle Kastamonu Havalisini dolaştığım otuz sene zarfında Resim ve vesikalar toplamış, ayrıca o günleri yaşamış vazifeli ve alakalıların hatıralarını almış ve l/Mayıs/1951 de emekliye ayrıldıktan sonra işe devam ederek Kastamonu Valisi Nurettin Aynuksa ve Askerlik Dairesi Başkanı Albay Muhib Cantınaz’ın izinleriyle rutubetli mahzenlerde yaptığım yıpratıcı araştırmalar sonunda elime geçen vesikalardan başka aşağıda adlan geçen eserlerle, arayıp bulabildiğim zevatın şahsen verdikleri bilgi ve hatıralarıda derleyüp tarih sırasiyle birleştirerek İstiklâl Savaşında genel durum ile İnebolu ve Kastamonu Havalisi’nin yararlıklarını belirten bu kitabı yazdım. Ve takım, Bölük kumandanlıklariyle katıldığım Balkan, Birinci Dünya, ve İstiklâl savaşlarından sonra Kastamonu Vilâyetinde idare amir ve memurluklariyle geçen hepsi kırk küsür senelik yurd hizmetime ek olarak bu eseri de katmayı istedim.

Malî kudretim müsait olmadığından dolayı bahsedemediğim bazı muhit ve başarılı hizmetlerine rağmen hatıralarını atamadığım bir kısım muhterem zevat vardır. Yazacakları eserlerle bu eksikleri tamamlamalarını diler ve bu eserdeki konuların dizi ev yazı bakımından görülecek kusurlarını iyi duygularıma bağışlamalarını sevgili okuyucularımdan reca ederim.

Esere Nasıl Başlandı

Istiklâl Savaşı sona erince, arzumla kahraman ordudan ayrıldıktan sonra 924 yılında Hoşalay Nahiyesi Müdürü iken Cide Kaymakamlığınada vekâlet ediyordum. İdarî bir tahkikat içün 28/Hazjran/1924 tarihinde Cideye gelen Kastamonu Valisi Fatin beyle Jandarma K. Yarbay Remzi ve Sağlık Müdürü Sait Beylerle beraberlerinde Açık Söz gazetesi adına Md. Hamdi beyin gönderdiği baş yazar Hüsnü beyin Furtına yüzünden bir hafta kadar Cidede kaldıkları günlerde değişik konularda konuşulur ve kurtuluş Savaşının henüz hafızalarda tâze duran hatıraları heyecanla anlatılırken elimdeki Dokümanları Vali ve arkadaşlarına gösterdiğim zaman Vali Fatin bey, bu konuda bir kitab yazmamı tavsiye edince.

(Evet hazırlanıyorum. Şimdiki halde ancak memuriyetimi yapmağa vakit bulabiliyorum. Birgün sağlıkla emekliye ayrılırsam yazarım. Fakat Kastamonuda Gazetecilik yapan Hüsnü Bey ve arkadaşlarının hatıralar yazmak, kitab bastırmak imkânları vardır. Daha önce bu millî vazifeyi yapmaları ve bir çığır açmaları gerekmez mi efendim? demiştim.

Toplantıda bulunan Hüsnü Bey Açık Söz kolleksiyonlarından faydalanarak böyle bir eser hazırlayacağını söylemiş ve yardımlarımızı isteyerek kendine has ve tok bir sesle «Vali beyefendi, bir zamanlar Hamdi beyle Açık söz gazetesini nasıl çıkardığımızı arkadaşım bilir. Abune yok. Para yok, harb zengini değiliz. Her şey mangırla olur» demiş ve acı acı gülmüştü.

Vali yardım vaad etti ve yaptı, bende o gün kendisine yüzden fazla Abone sağlamakla ilk yardımı yapmıştım. O ilk çığırtı açtı. Millet Vekili iken Ölen Hüsnü ve Fatin beyleri saygı ile anarım.

FAYDALANDIĞIM KİTABLAR VE EU ESERE ŞAHSEN

HATIRA VE BİLGİ VERENLER

Büyük Atatürk’ün Tarihi, nutuk ve vesikalarından, Açıksöz koleksiyonundan, Hüsnü Açıksözün İstiklâl savaşında Kastamonu, Deniz Albayı Midhad Işıl’ın İstiklâl harbi Deniz Cebhesi, Kâzım Karabekir Paşanın İstiklâl savaşı esasları adlarındaki eserlerinden faydalanmakla beraber şahsen, rütbe ve mevki sırası gözedilmeksizin yardım sırasiyle Kastamonu ve Bolu Havalisi Kumandanı Muhiddin Paşanın akrabası Üstad Cemalettin Saraçoğlu, eski Kastamonu Vilâyeti Sıhhiye Müdürü Doktor Ferruh Niyazi Ayoğlu, Üstad Abidin Daver, Üstad İsmail Habib Sevük, eski Açıksöz gazetesi sahibi ve Kastamonu milletvekili Hamdi Çelen, eski Kastamonu Sultanisi Müdürü ve Milletvekili Telat Onay, Kastamonu Kitaplık Müdürü İhsan Ozanoğlu, Eski Kastamonu Valisi Nurettin Aynuksa, Ödemiş ağır ceza Mahkemesi Reisi Emin Tatlı, eski noter Emin Şefik, Güreş Antrenörü şair Fuat Peker, Kastamonu ve İstanbul Tüccarlarından Cemil Pattaban, ve Tahsin Kırımlı Araç Belediye Reisi Adil Acar, Ereğlide emekli Jandarma başgediklisi Hasan Ünsalan, eski Abana belediye Muhasibi Necati Yazıcı, İnebolu Demokrat parti başkanı Ali Gözlük, Acente kâtibi Hüseyin Daylan, Ankarada mütehassıs Doktor Ertuğrul Arat, İnebolu’da Tüccar Selâhattin Tümer, Kaymakam Selim İmece, Inebolulu Ahmet Soğangöz, İstanbul Kereste tüccarlarından Adil Tığlı, Müteahhit Inebolulu kölenin Memhet Gürsoy, emekli Mehmet Tırmandı, Tüccardan Mehmet Kâhyaoğlu, Abanalı Mehmet kahraman kaptan, Inebolulu Baş öğretmen Şükrü Tekkanat, kahveci Mustafa Reis, İnebolu Kayıkçılar loncası reisi Kâhyanın Mustafa Bilâc, eski Sinop Mektupçusu Hüseyin Hilmi Uluğ, Kastamonu U. M. üyesi Lütfü küre Eminoğlu, Hattat Emrullah Demirkaya, Devrekânide manifotracı Recep durusu, Tüccardan Numan Kulaksızoğlu, İnebolu M. M. Yüzbaşı Mahmut Tuğcu, İstanbul’da emekli Albay Mustafa Arslanoba, Emekli Tüm General Seyfettin Çalbatur Hasköy Un Fabrikası Müdürü eski İstanbul Millet vekili Hamdi Gürsoy, Ankara’da emekli topçu Albay Kâni, Bilecik Millet Vekili: Emekli Kor General Yümnü Üresin, Kütahya Millet Vekili emekli Or General Asım Gündüz, İstanbul’da emekli Kor General Osman Gürler, Emekli Tüm General Fuad Peközer, emekli Tüm General Seyfeddin Akkoç, eski Kastamonu Millet Vekili Abidin Binkaya, Zarbana Muhtarı Sadullah Reis, Emekli Tuğbay Asım Kazancıgil, emekli Albay Doktor Nuri Arkan, emekli kıdemli Binbaşı Yakup Batur, Emekli Albay Doktor İbrahim Koşumdok, Cide D. P. Bşk Ali Nazım Gürçay. îstanbulda Milis General Cevat Rıfat Atılhan. Üstad Eşref Edib.

Bu zevatın ilgi ve bilgi veya kolleksiyonlarından faydalandığımı yazarken değerli yardımlariyle tarihimize yaptıkları hizmeti taktirle anar ve bunlardan eserin tab’ından evvel ölenlerin ve İstiklâl savaşında Şehid düşenlerle büyük Dâhî Atatürk’ün mübarek ruhlarını saygı ile taziz ederim.