Paflagonya - 4

Paflagonya Şehirleri:

Muhtelif müellifler, Paflagonya şehirlerini şu suretle kaydetmektedirler: Amastris (Amasra), Teiyum (Sinop), Pompeiopolis (Taşkökrü),
Cermanikopolis [1].

[1] Kadim Cermanikopolis şehrinin bugünkü mevkii hakkında muhtelif müelliflerin birleşmedikleri görülmektedîr:
Makdonal Kimeiri nin (Asya seyyahatı vekayinamesi)nde kadim jermanikopolis şimdiki Kastambolu, Kastamonudur.

Maner’e göre, Kadim Sara Şehridir.

M. Henni nin Manuel de Numismatique Ancienne inde Çankırı'dır.

Batlamyos un Ayasofya Kütüphanesindeki Coğrafyasının haritasında Germanikopolis yahut Yermanikopolis, şimdiki Boyabat yerinde gösterilmiştir.

Yalnız, Paflagonyanın asıl merkezi neresi idi, bugün henüz malûm değildir. Bir kısım müellifler, merkezin Amasra olduğunu, bir kısmı da
Gangra (Çankırı) olduğunu söylemektedirler. Bugün, Safranboluya tabi, Ulus adını taşıyan yerdeki eski eserlere bakılırsa, Paflagonyanın İlk
merkezinin Ulus olduğuna muhakkak nazarile bakmak lâzımdır.

Amasranın İskenderden sonra yapıldığına bakılırsa, Paflagonya merkezinin, Romalılardan önce Amasra olduğunu ve sonra başka bir hüküm dar tarafından merkezin başka bir yere; belki de Gangraya kaldırıldığını kabul etmek doğru olur.

Amasranın, bugün asıl yeri belli değildir. Şimdiki Amasra Kromna,Seram, Teium (Filyas) [3] adlarındaki üç şehrin yıkılarak yapılmasından :
hasıl olmuştur.

Bu havali, eski Cografiyunca, Milet müstemlekesi  idi ve evelce Dinastların hükmü altındaki mamur ve mühim Herakle şehrine aitti. Adaların neslinden Prens Amastris, Heraklenin müstebit hâkimi Denis ile evlendi. Sezam, Kiteros, Kromna ve Teium şehirlerini yıktı ve ahalisini yeni şehre
topladı ve bu yere de Amastris adını verdi. [4]

Yunanlılar Sinop şehrinin kuruluşunu Argonot Otokilos a isnat etmişlerdir. Sonra Milezinenler bu yerin güzelliğini ve içindekilerin zaafını görerek hâkim oldular ve dışardan muhacir getirdiler. Harmen adını taşıyan küçük kasaba, Sinop’un garbinde idi. Daima az gemi uğrayan bu ehemmiyetsiz şehrin mevkii bugün belli değildir.

Paflagonya Kralları ve 200 senelik vukuat:

Paflagonyalıların ilk şefleri Plemendir. Kendilerinin ilk Anadoluya gelişleri Plemenin kumandası altında olmuştur. Bu sebepledir ki Paflagonyada saltanat süren krallara  Pylauemenes derlerdi. Plemenlerin ne kadar saltanat sürdüklerinin meçhul olduklarını yazar. [1]Tarih, Paflagonya hükümdarlarının en meşhurlarından bir kaçını tesbit etmiştir. Bunlar, Milâttan 179 sene önce hûkum suren Morzios, yine milâttan 131 sene önce hükümdar olan Plemen ve yine milattan 121 yıl
önce ölen hükümdar Plemen II bilhassa zikredilebilir.

Gerçi Plemen adında başka bir hükümdar gelmişse de, bunlar Paflagonya tarihinde mühim roller oynayamadıkları için tesbit edilememiştir.

Paflagonya Topraklarının hususiyeti:

İskenderin ölümüne kadar muhtelif istilâlara maruz kaldığını yukarıki kısımlarda evvelce bildirdiğimiz Paflagonya, istiklâlini ilân eyledikten sonra da bir çok hükümdarların hırs ve tamalarım tahrik eylemiştir. Paflagonya küçük bir kıt'a olmakla beraber, ona sahip olmak istiyenler pek çoktu. Komşu hükümdarların pek çoğu memlekette her zaman iğtişaşlar çıkarmak için rastgele tahriklerde bulunuyorlar ve Paflagonyayı parçalamak ve bu suretle kolaycacık zabtetmek istiyorlardı.

Paflagonya arazisi, dağlık olmakla beraber kuvvei înbatiyece Kızılırmağın şark tarafındaki araziden aşağı kalmıyordu. Bahusus, daha sonraları Romalıların donanmalarına vucut veren nihayetsiz ormanları ihtiva ediyordu. Paflagonyanın sahibi bulunduğu ormanlar Bitini ile birleşerek ta Olp a kadar uzanan bir ağaç denizi halinde idi.

Bütün bu sebeblerden Paflagonyanın düşmanı çoktu. Fakat arazisinin — teşekkülü İktizası — dağlık olması, yabancı İstilâlarını büyük bir
müşkülâta maruz bırakacak vaziyette idi.