KAŞKALAR ya da GAŞKALAR, İlkçağda Orta Karadeniz'de yaşamış yarı yerleşik bir topluluk. Yaşamlarına ilişkin bilgiler, Hitit yazılı belgelerinden öğrenilir. Hitit Devleti, kuruluşundan yıkılışına kadar bu yırtıcı toplulukla uğraşmak zorunda kaldı. Merkezi bir yetkiye bağlı olmaksızın bağımsız boylar halinde yaşayan Kaşkalar, bazen Hititlerin başkenti Hattuşa'ya (Boğazköy) kadar indiler. Hitit Kralı I. Murşili döneminde İÖ 1590'da Kaşkaların İç Anadolu'ya akınlar yaparak kentleri yağmaladıkları, Kral Hantili döneminde de kutsal Nerik Kenti'ni ele geçirdikleri görülür. Bu boyları askeri güçle durduramayan Hititler, Kaşka beylerine toprak bağışlayarak Hititlere dost bir topluluk haline dönüştürmeyi ve ekonomik açıdan Hitit ülkesine bağımlı kılmayı da denediler ve bunda da bir dereceye kadar başarılı oldular. Büyük Hitit Kralı Şuppiluiuma (İÖ 1380-1345), babası döneminde Kaşkalarla yapılan savaşlarda büyük yararlıklar gösterdi. Şuppiluiuma'nın saltanatı süresince de Kaşkalar zaman zaman Hitit topraklarına saldırdılar. Oğlu II. Murşili'nin de Kaşkalarla uğraşmak zorunda olduğu yazılı belgelerden bilinmektedir. II. Murşili döneminde Kaşkalar ağır bir yenilgiye uğradılar. kralları tutsak edildi. Muwatalli (İÖ 1310-1282). döneminde kardeşi lll. Hattuşili (daha sonra kral İÖ 1275-1250). Kaşka topraklarına yakın olan Hakmiş (bugün Amasya) Kenti'nde hüküm sürerken, Kaşkaları sürekli yenilgiye uğrattığı gibi ellerinde bulunan kutsal Nerik Kenti'ni de aldı. Kadeş Savaşı'nı yapan Hitit Ordusu'nun askerleri arasında Kaşkaların da bulunduğu, Mısır Firavunu II. Ramses'in savaşı anlatan yazıtlarında söz edilir. Kadeş Savaşı nedeniyle III. Hattuşili Hakmiş'ten uzak kalınca, Kaşkalar kısa sürede bu bölgeyi yeniden ele geçirdiler. Savaş dönüşünde III. Hattuşili bir kez daha yenilgiye uğratarak yitirilen toprakları geriye aldı. III. Hattuşili'nin oğlu IV. Tuthaliya dönemine ait belgelerde Kaşkaların Hitit topraklarına birçok kez saldırdıkları, ancak fazla zarar vermeden püskürtüldükleri görülmektedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder